Piše: Mirela Haskić
Međunarodni simpozijum Čovjek – Šuma – Nauka (PEFOSS), organiziran u povodu obilježavanja 70 godina uspješnog rada Šumarskog fakulteta Univerziteta u Sarajevu, okupio je više od 250 učesnika. Predavači na Simpoziju bili su neki od vodećih svjetskih stručnjaka iz oblasti šumarstva i hortikulture iz Austrije, Bugarske, Češke, Italije, Poljske, Njemačke, Velike Britanije, Slovenije, Hrvatske, Srbije, Makedonije, Švicarske, Portugala, Rusije, Ukrajine,Turske i Bosne i Hercegovine.
Dekan Šumarskog fakulteta prof.dr. Mirza Dautbašić u uvodnom obraćanju na otvaranju PEFOSS-a odao je priznanje svima onima koji su u proteklih 70 godina stvarali ovu temeljnu instituciju visokog šumarskog obrazovanja u BiH.
„Međunarodnim simpozijumom obilježavamo 70 godina kontinuiranog naučno – istraživačkog i stručnog rada u šumarstvu BiH. Imamo sreću i čast da kao djelatnici Šumarskog fakulteta baštinimo 70 godina historije koju su započele naše starije kolege i kolegice. Oni su vizionarski razvijali Fakultet i obrazovali više od 3.000 diplomiranih inžinjera šumarstva. Šumarski fakultet je lider i pokretač šumarske nauke i struke, ali ujedno i štit te struke i svih vrijednosti koje joj pripadaju, a koje su u posljednje vrijeme često na meti različitih interesa“, rekao je dekan Dautbašić.
Razmjena ideja, znanja i iskustava
Prof.dr. Rifat Škrijelj, rektor Univerziteta u Sarajevu, naglasio je da u vremenu globalnih promjena kada je primjetno neracionalno gazdovanje šumama i šumskim resursima, Šumarski fakultet može biti institucija od velike pomoći za BiH, koja u tim globalnim procesima na lokalnom nivou ima iste probleme.
Šumarski fakultet proteklih 70 godina predano sarađuje sa univerzitetima, institutima i organizacijama iz cijelog svijeta koje se bave šumarstvom i hortikulturom, a što rezultira zajedničkim projektima, novim znanjima i perspektivama. Jedna od takvih plodonosnih saradnji ostvarena je i sa Generalnom direkcijom za šumarstvo Republike Turske.
Međunarodni simpozijum Čovjek -Šuma -Nauka – (PEFOSS) je tokom tri dana trajanja omogućio razmjenu najnovijih rezultata, ideja, znanja i iskustava iz oblasti šumarstva i hortikulture. Kroz rad sedam sekcija ovog Simpozijuma prezentirani su radovi stručnjaka fokusiranih na aktuelna dostignuća u istraživanju, zaštiti, uzgajanju, iskorištavanju i održivom upravljanju šumama i urbanim zelenilom. Tokom trajanja Simpozijuma, učesnici su bili u prilici čuti i zanimljiva predavanja posvećena šumskoj ekologiji i biodiverzitetu, a prezentirani su rezulati istraživanja stručnjaka iz Evrope, BiH, regije i Turske o vrijednostima i uticaju šume na čovjeka i zajednicu, ali i sve izraženijoj ugroženosti biodiverziteta koji ima važnu ulogu u održavanju ekološke ravnoteže i koji je najbolji indikator kvaliteta životne sredine. U zaključcima je istaknuto da je šumski ekosistem ugrožen neodrživom eksploatacijom vodnih i mineralnih resursa, prekomjernom sječom, intenzivnom erozijom tla i kontaminacijom svih sfera života.
Upriličenim sesijama prethodila su pozivna predavanja koja su održali eminentni svjetski stručnjaci prof.dr. Achim Dohrenbusch sa Georg August Univerziteta u Getingenu, prof. dr. Milan Glavaš sa Šumarskog fakulteta u Zagrebu, prorektor Kastamonu Univerziteta u Turskoj prof. dr. Sezgin Ayan te akademik prof. dr. Vladimir Beus, član Akademije nauka i umjetnosti BiH (ANUBiH).
Eksperti iz oblasti hortikulture i šumarstva iz naše zemlje, Slovenije i Turske prezentirali su u okviru sesije Šumarski inžinjering najnovija saznanja o iskorištavanju šuma i tehnologijama koje se pritom primjenjuju.
U okviru sesije posvećene integralnoj zaštiti šuma, učesnici su prezentirali najznačajnije rezultate istraživanja o tome kako insekti i klimatske promjene negativno utiču na stabla.
U okviru sesije Interakcija čovjeka i prirode-Politika, Legislativa, Upravljanje, govorilo se o nacionalnim i međunarodnim problemima u izmjenama odgovarajućih zakona i uredbi u sprečavanju štetne emisije CO2, potrebnih izmjena zakona i legislative u lovstvu i neophodnosti reformi nastavnog procesa na Šumarskom fakultetu, u svjetlu najnovijih podataka sa tržišta, njegove popunjenosti i zahtjeva.
Akcenat na zaštiti šuma
U fokusu posljednjeg dana Simpozijuma održana je plenarna sekcija u okviru koje je poseban akcent stavljen je na očuvanje šuma kao najvažnijeg činioca životne sredine i ublažavanju posljedica klimatskih promjena. Prof.dr. Karl Stampfer, dekan i eminentni stručnjak sa Univerziteta prirodnih resursa i bionauka (BOKU) iz Beča, govorio je o izazovima sječe šume koji se tiču ekonomske isplativosti, sigurnosti i utjecaja na životnu sredinu, kao i o novim tehnologijama koje se koriste u iskorištavanju šuma. U ime Öz Orman İş Union organizacije Republike Turske, Settar Aslan je na plenarnoj sesiji govorio o borbi za zaštitu okoliša koja treba biti imperativ za sve nas te je ukazao na važnost međunarodne saradnje u zaštiti i očuvanju šuma.
U okviru sekcije Planiranje gazdovanja šumama tematizirano je unapređenje inventurnih radova u procjeni stanja šuma i šumskih zemljišta u lokalnim inventurama šuma u BiH, kao i primjena savremenih informacionih tehnologija u procesu planiranja gazdovanja šumama.
Posebno interesantna bila je i poster sekcija na kojoj je bio izložen veliki broj naučno-stručnih projekata, a učesnici su imali priliku razgovorati sa autorima te dobiti dodatna objašnjenja o provedenim istraživanjima.
Međunarodni simpozijum Čovjek –Šuma- Nauka PEFOSS završen je posjetom učesnika prašumi Ravna vala na Igmanu, odnosno rezervatu s visokim stepenom biološke raznovrsnosti.
Uticaj klimatskih promjena na šume
Veliku pažnju učesnika Simpozijuma privukla je sekcija posvećena uticaju klimatskih promjena na šumski ekosistem. Klimatske promjene i globalno zagrijavanje imaju ogroman uticaj na šume, a sa sobom nose i brojne rizike. Kako se nositi sa svim rizicima te na koji način adekvatno reagirati, govorilo se u okviru sekcije CLIMO (Climate-Smart Forestry in Mountain Regions). Predavači iz Velike Britanije, Njemačke, Italije, Švicarske i naše zemlje pojasnili su šta je to klimatski pametno šumarstvo, dali preglede dugoročnih eksperimenata za jedinstvene uvide u dinamiku rasta šuma te objasnili koje izazove donose klimatske promjene s aspekta ekološke, društveno-kulturne i ekonomske održivosti.
