prouzrokuje članovima pravnog lica i povjeriocima u toku vršenja radnji u toku likvidacionog postupka. Jedan od osnovnih ciljeva likvidacionog postupka jeste namirenje povjerilaca likvidacionog dužnika te raspodjela ostatka likvidacione mase srazmjerno učešću u vlasništvu, odnosno odluci članova pravnog lica o raspodjeli likvidacione mase. Pored navedenog, novina u ovom Nacrtu zakona, u odnosu na važeći Zakon, jeste propisivanje odredaba koje se odnose na unovčenje imovine u likvidacionom postupku i to nepokretne i pokretne imovine, kao i imovine bez tereta i sa teretima. Jedna od novina u ovom zakonu je da likvidacioni upravnik, uz saglasnost povjerilaca, pokretnu imovinu koja nije unovčena, iz propisanih razloga, može predati humanitarnim organizacijama, socijalnim i obrazovnim ustanovama, ako to one prihvate.
Krajem marta u Narodnoj skupštini usvojen je Prijedlog zakona o rokovima izmirenja novčanih obaveza u poslovnim transakcijama. Procijenili smo da bi usvajanje Zakona uticalo na povećanje brzine opticaja novca, a to je u situaciji izražene nelikvidnosti neophodno, uzimajući u obzir zakonitost koja važi u monetarnoj ekonomiji, a koja se odnosi na činjenicu da povećana brzina opticaja novca smanjuje potrebnu količinu novca u opticaju kojeg očigledno nema u našem platnom prometu. U tom smislu, glavni ciljevi Zakona su poboljšanje likvidnosti ekonomskog sistema, transparentnost u poslovanju, uz eliminisanje mogućih izazova prilikom naplate potraživanja.
Moramo napomenuti da je, s ciljem poboljšanja likividnosti, Republika Srpska prije tri godine uvela i sistem multilateralne kompenzacije i cesije, koja se uspješno sprovodi i koja daje značajne rezultate. Tako smo 24. aprila 2018. kompenzovali ukupno 14 miliona KM međusobnih dugovanja, čime se znatno rasterećuju naša preduzeća“, precizira Golić u izjavi za Business magazine, govoreći o do sada poduzetim ili realiziranim aktvnostima predviđenim Akcionim planom.
Jedan od proklamovanih ciljeva Implementacionog odbora, za koji su posebno zainteresirani njegovi članovi koji dolaze iz reda poslodavaca, jeste rasterećenje privrede kroz smanjenje poreza i doprinosa, do kojeg bi, prema najoptimističnijem scenariju, trebalo doći već do kraja ove godine. Na pitanje koliko je zaista realno fiskalno rasterećenje privrede, o kojem se godinama govori, ali bez opipljivih rezultata, gdje leži prostor za tako nešto i čime je prvenstveno uslovljena realizacija tog cilja te u kojim sve segmentima poreznih i parafiskalnih obaveza i u kojem maksimalnom procentu bi se to rasterećenje moglo manifestirati, Golić ukazuje na Registar poreskih i neporeskih davanja, koji je, napominje ona, uređen odredbama Zakona o poreskom sistemu RS. Kako ističe Golić, tim zakonom uređena je pravna snaga, način uspostavljanja, pravne posljedice upisa ili odbijanja upisa u Registar te dat pravni osnov za donošenje pravilnika koji definira način i postupak upisa svakog pojedinačnog davanja u Registar, koji je stupio na snagu krajem marta ove godine, kada je objavljen i početni Registar poreskih i neporeskih davanja RS.
Rasterećenje privrede
“Zakonom je propisana obaveza za svakog donosioca akta koji sadrži poresko ili neporesko davanje da uskladi to davanje sa načelima propisanim Zakonom (zakonitosti, ekvivalentnosti, racionalnosti i srazmjernosti), uradi analizu opravdanosti uvođenja, mijenjanja ili ukidanja svakog pojedinačnog davanja u kojoj se vodi računa naročito o usklađenosti davanja sa načelima poreskog sistema, izdašnosti davanja (broj uplatilaca, visina prikupljenih sredstava), konkurentnosti (uporedivost tog davanja sa istim ili sličnim davanjem u regionu), jednostavnosti i cilju uvođenja svakog davanja.
Na osnovu metoda koje će biti detaljnije propisane podzakonskim aktima, pristupit će se analizi opterećenosti privrede i stanovništva poreskim i neporeskim davanjima iz Registra. Za ukidanje ili smanjenje pojedinačnih davanja potrebno je da nakon toga nadležne institucije pristupe izmjeni zakonskih i podzakonskih akata kojima se propisuju ta davanja, tako da se planira usvajanje izmjena zakonskih i podzakonskih do decembra 2018. godine, kako bi se sa primjenom počelo od 2019. godine“, najavljuje Golić.
Cjelovita porezna reforma podrazumijeva i povećanje stope poreza na dodanu vrijednost (PD) sa 17 na 19 posto, čime bi se, kako procjenjuju u Implementacionom odboru, omogućilo smanjenje poreza i doprinosa na predrecesijski nivo od 52 odsto na neto iznos plate. No, s obzirom na to da se radi o porezu na državnom nivou, ta opcija za sada je manje izvjesna pa će se prostor za smanjenje poreza i doprinosa do daljnjeg tražiti isključivo u direktnim poreznim prihodima.
“Mi smo 2015. godine utvrdili da nije moguće ići ka smanjenju opterećenja rada bez da se to radi sa projektom preraspodjele unutar indirektnih poreza. Jedan od naših prijedloga bio je da se ide u izmjene Zakona o PDV-u, uz uvođenje diferencirane stope, gdje bi osnovne životne namirnice imale nižu stopu, a viša opšta bila bi povećana. Za to nismo imali podršku Federacije BiH ni Međunarodnog monetarnog fonda (MMF).
U Memorandumu sa poslodavcima jasno smo definisali da ćemo praviti analizu naplate poreza na dohodak i poreza na dobit i da smo spremni da dio rasta prihoda iz ta dva izvora preusmjerimo u smanjenje oporezivanja rada. To će trajati neko vrijeme, ali sigurno će dati efekte“, objašnjava Golić.
