Velike svjetske kompanije sele svoju proizvodnju iz istočnoevropskih država (poput Češke, Slovačke, Poljske, Estonije…) u zemlje gdje je jeftinija radna snaga, piše američki Bloomberg.
Američki poslovni portal piše o “novoj realnosti koja transformira bivše socijalističke republike Istočne Evrope”.
“Od Varšave do Rige, vlade se počinju boriti protiv ekonomskog modela koji je privlačio zapadne investitore skoro tri decenije, a koji je bio baziran na slabo plaćenoj, nisko-kvalifikovanoj radnoj snazi. S obzirom na rast plaća, i nezaposlenost koja iznosi tek oko četiri posto, političari sada shvataju da moraju ulagati više u istraživanje i edukaciju”, piše Bloomberg.
Naime, kompanije iz Zapadne Evrope i SAD-a su nakon pada komunizma početkom 1990-ih otvarale fabrike u istočnom dijelu Evrope kako bi profitirale od jeftine radne snage.
Primjera radi, u Češkoj je Volkswagen kupio Škodu 1991. godine, dok je u Slovačkoj pokrenuta proizvodnja uređaja Whirlpool Corp. Ovaj region je postao vitalna karika u lancu snabdijevanja njemačke autoindustrije.
No, u posljednje vrijeme stvari su se promijenile. Nezaposlenost je znatno manja od prosjeka EU i iznosi tek oko četiri posto. Osim toga, došlo je do znatnog rasta plaća pa se fabrički poslovi sada sele u jeftinije zemlje.
“Moramo se koncentrirati na proizvode koji će nam donijeti veću dodanu vrijednost. Gradnja još fabrika i linija za sklapanje proizvoda neće doprinijeti našoj ekonomiji”, rekao je za Bloomberg Radomir Jac, ekonomista iz Praga.
